TÜRKİYE İKLİMİ

Türkiye'de Sıcaklığı Etkileyen Faktörler


1.Enlem
   Türkiye'nin kıyılarında bulunan merkezlerin sıcaklıklarının farklı olması enlem ile açıklanır.Türkiye kuzey yarım kürede olduğu için güneye gidildikçe sıcaklık artar, kuzeye gidildikçe sıcaklık azalır.

Yukarıdaki merkezlerin denize(0 metre) göre konumları aynıdır.Fakat güneş ışınlarının düşme açısı enleme bağlı olarak farklıdır.Bu illerin sıcaklıklarının farklı olmasının  sebebi iklim faktörüyle ilgilidir.

Enlem-Sıcaklık İlişkisi

• Sıcaklık azaldıkça denizlerin tuzluluk oranı da azalır.Bu nedenle en tuzlu denizimiz Akdeniz iken tuzu en az olan denizimiz Karadeniz'dir.
• Sıcaklığın azalmasına bağlı olarak Antalya'da maki üst sınırı 800 m,İzmir'de 400 m,İstanbul'da ise 100 m'dir
• Deniz turizm sezonu ilk önce Akdeniz'de başlar.
• Akdeniz'deki ürünlerin olgunlaşma süresi Karadeniz'deki bir ürüne göre daha kısadır.
• Kuzeyden esen rüzgarlar sıcaklığı azaltırken,güneyden esen rüzgarlar sıcaklığı artırır.

2.Yükselti

     Türkiye'de yükselti batıdan doğuya artar.Sıcaklık doğuya gidildikçe azalır.

  Yukarıdaki şekilde de görüldüğü gibi Ankara ve Erzurum aynı enlemde olmalarına rağmen yükseltilerinin farklı olmasından dolayı sıcaklıkları farklıdır.


Yükselti-Sıcaklık İlişkisi

• Bir tarım ürününün yükseltiye bağlı olarak olgunlaşma süresi değişir.Örneğin; Erzurum'daki bir ürün Ankara'daki bir ürüne göre daha geç olgunlaşır.

• Buğday hasadı; Ege'de haziran,İç Anadolu'da temmuz,Doğu Anadolu'da ağustos ayında yapılır.
• Doğu'ya gidildikçe karla örtülü gün sayısı artar.

Türkiye'de kısa mesafede yükseltinin değişmesi kısa mesafede sıcaklığın da değişmesinde etkili olmuştur.






3.Nem(denizellik-karasallık
     Kıyı bölgelerinin nemliliği iç kesimlere göre daha yüksektir.Bu nedenle kıyılarda yağışlar fazla ve sıcaklık farkları azdır.

• Bu nem farkından dolayı yaz mevsiminde Konya Samsun'dan kış mevsiminde ise Samsun Konya'dan daha sıcaktır.
• Antalya kışın denizin ılıtıcı etkisiyle yazın ise serinletici etkisiyle karşılaşır.
• Kıyılarımızda kış ılıklığı görülürken iç kesimlerimizde kışlar kar yağışlı ve sert geçer.
• Örneğin; Şanlıurfa yazın aşırı ısınırken kışın da aşırı soğur.

4.Bakı
  Türkiye,kuzey yarım kürede olduğu için dağlarının güney yamacı kuzey yamacına göre daha fazla ısınır.Ancak Karadeniz bölgesinde kuzey yamaçta denizel faktör etkili olduğundan güney yamacından daha fazla ısınarak bakıya ters düşer.